W walce z niemieckim okupantem ważną rolę odegrali Cichociemni. Było ich 316, wśród nich mieszkaniec gminy Łysobyki (obecnie Jeziorzany) – Stefan Mich

We wrześniu mija 82 rocznica wybuchu II wojny światowej. W walce z niemieckim okupantem ważną rolę odegrali Cichociemni. Było ich 316, wśród nich mieszkaniec gminy Łysobyki (obecnie Jeziorzany) – Stefan Mich. Cichociemni to wybrani żołnierze Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie szkoleni na specjalnych kursach, a następnie przerzucani na teren okupowanej Polski, gdzie zajmowali się szkoleniem żołnierzy AK i przeprowadzaniem specjalnych akcji. Działalność w okupowanym kraju odbywała się ”po cichu i po ciemku”, dlatego nazywano ich Cichociemni. Z 316 Cichociemnych 103 zginęło, 9 zamordowali po wojnie komuniści. Przeżyło 204 a wśród nich Stefan Mich.

Stefan Mich urodził się w Blizocinie w rodzinie chłopskiej Wojciecha i Heleny Mich. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Woli Blizockiej, gdzie rodzice przeprowadzili się, gdy miał 6 lat. Następnie kontynuował naukę w szkole w Przytocznie. Piątą i szóstą klasę ukończył w Szkole Powszechnej w Łysobykach. Od roku 1928 do 1933 był uczniem Korpusu Kadetów nr 2 w Chełmnie i tam uzyskał świadectwo maturalne. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu uzyskał nominację na podporucznika, a następnie przydział do I Pułku Artylerii Zmotoryzowanej w Stryju. Przełożony ppłk S. Kopaliński w opinii o nim zapisał „ jeden z najzdolniejszych i najlepszych młodszych oficerów pułku”. W 1939r. został przyjęty na Politechnikę Warszawską. W tym samym roku był awansowany do stopnia porucznika.

We wrześniu 1939r. walczył w X Brygadzie Kawalerii Pancernej. 19 września przekroczył granicę polsko-węgierską. Na terenie Węgier był internowany do 15 października, następnie poprzez Jugosławię i Włochy przedostał się do Francji. Tam, po wcześniejszym przeszkoleniu, został skierowany do X Brygady Kawalerii Pancernej. Po klęsce Francji był ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Na terenie Anglii służył w 10 Dywizji Artylerii Motorowej. Tam też po ukończeniu kursu w Wyższej Szkole Wojennej uzyskał tytuł oficera dyplomowanego i rozpoczął studia na Uniwersytecie w Cambridge. Na terenie Anglii odbył także praktykę sztabową i przeszkolenie dywersyjne. W lutym 1942r. został zaprzysiężony.

Nocą z 8 na 9 kwietnia 1942r, został zrzucony na spadochronie na terenie Polski w okolicach Łowicza. W konspiracji przyjął pseudonimy: „Kmita”, „Jeż”, „Okoń”, Stefan Barszczewski. Po okresie aklimatyzacyjnym objął funkcję zastępcy szefa ds. wyszkolenia w Oddziale III . Organizował Szkoły Młodych Dowódców Piechoty. Brał udział w akcji „Burza”. Działał w Warszawie, Mińsku, Sokołowie Podlaskim i Radzyniu. W 1943r. zawarł związek małżeński z Justyną Popławską, żołnierzem AK. Brał udział w powstaniu warszawskim: dowodził Kompanią Sztabową Komendy Obszaru Warszawskiego AK, a także walczył, biorąc udział w zdobyciu Komendy Policji na Krakowskim Przedmieściu oraz w walkach o Kościół św. Krzyża i Uniwersytetu. Na początku września przejął dowodzenie zgrupowaniem „Sosna”. Po upadku powstania dostał się do niewoli niemieckiej, przebywał w obozach jenieckich Lamsdorf i Santbostel. Pod koniec kwietnia 1945r. został uwolniony przez wojska angielskie. W czasie pracy konspiracyjnej na terenie Polski awansował na stopień kapitana, potem majora. W czasie walk powstańczych odznaczono go Krzyżem Virtuti Militari V klasy.

W lipcu 1945r. powrócił do Wielkiej Brytanii, gdzie objął funkcję kwatermistrza 1 Dywizji Pancernej Polskich Sił Zbrojnych. Później brał udział w pracach Komisji Likwidacyjnej 1 Dywizji Pancernej, najpierw jako jej członek a następnie jako przewodniczący. W marcu 1948r. ukończył studia na Uniwersytecie w Cambridge. Pod koniec kwietnia 1949r. wyjechał do Argentyny. Zamieszkał w stolicy Buenos Aires. Imał się tam różnych zajęć: prowadził pracownię zabawek, malował i naprawiał dachy, był przedstawicielem handlowym szwedzkiej firmy „Vironia”, a także agentem ubezpieczeniowym w firmie „Omega”. Do Polski powrócił w styczniu 1962r. W kraju pracował jako kontroler techniczny w Zakładzie urządzeń Organizacyjnych, a potem aż do śmierci (1969r.)w Towarzystwie Ubezpieczeń i Reasekuracji „Warta”.

Zmarł nagle 15 listopada 1969r. w Warszawie. Pochowano go na cmentarzu wojskowym na Powązkach. Za zasługi wojenne został odznaczony Krzyżem Virtuti Miliotari V klasy, Krzyżem Walecznych, francuskim Croix de Guerre.

Stefan Mich bez wątpienia jest bohaterem. Pochodził z maleńkiej wsi położonej w środku ówczesnej Polski, Polski „B”, tej biednej części kraju. Jednak dzięki swoim zdolnościom, mądrości rodziców i determinacji zdobył wykształcenie i odnalazł się jako żołnierz. Jego działalność w okresie wojny i okupacji zasługuje na najwyższe uznanie. Fakt iż znalazł się w gronie elitarnej grupy Cichociemnych, powinno być dla współczesnych mieszkańców Gminy Jeziorzany powodem do dumy.

Nota biograficzna powstała na podstawie „Słownika Biograficznego Cichociemnych” Tom I autorstwa Krzysztofa A. Tochmana oraz artykułu J. Jazurek „Zasłużony dla kraju. Duma Gminy Jeziorzany”, który ukazał się w „Panorama Gminy Jeziorzany” w grudniu 1999r.

Dodaj komentarz