18 maja 1944 roku oddziały 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyły ruiny klasztoru na Monte Cassino. Wśród żołnierzy polskich byli mieszkańcy Łysobyk (obecnie Jeziorzany): bracia Jan i Stanisław Szlendakowie, którzy zanim dotarli do tworzącej się w ZSRS Armii Andersa, przeszli piekło łagrów. W 2. Korpusie był też Zygmunt Gałązka, ale jego droga żołnierska była inna, służył w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich. Wynika z tego, że po klęsce wrześniowej udało mu się przedostać na Zachód. Bracia Szlendakowie oraz Gałązka walczyli pod Monte Cassino, potem wyzwalali miasta Północnych Włoch: Bolonię i Ankonę. Po wojnie powrócili do Łysobyk. Jan Szlendak mieszkał przy ulicy Babiej, trzeci dom po lewo od ulicy Rynek. Stanisław Szlendak był moim sąsiadem, mieszkał przy ulicy Rynek, zaś dom Zygmunta Gałązki stał na końcu ulicy Warszawskiej, po lewo idąc w kierunku Przytoczna. Obecnie posesja należy do p. Radomskiego, który kupił działkę od spadkobierców Zygmunta Gałązki. Poniżej zamieszczam wspomnienia Stanisława Szlendaka spisane przeze mnie kilka lat przed jego śmiercią.
Artykuł ukazał się w czasopiśmie „Panorama Gminy Jeziorzany” w grudniu 1996r.
