Odcisk pieczęci niedawno odnaleziony w archiwum.

W 1498r. wieś Przetoczno król Jan Olbracht zezwolił zamienić w miasto, ale w rzeczywistości miasto istniało tylko w dokumencie. W 1533r. Łukasz Zbąski założył miasto na tzw. surowym korzeniu na wyspie Wieliska (dzisiaj to obszar Jeziorzan obejmujący ulice: Rynek, Kościelna, Babia, Jeziorna, Błotna i Browarna) nazwane Nowe Przetoczno. Po 1533r. przez kilkanaście lat funkcjonowała nazwa tego miasta jako Łukaszów (w archiwum znajduje się dokument ze słabo odbitą pieczęcią, daje się odcyfrować jedynie pierwsze litery Łuk…). W 1569r. w dokumentach widnieje już nazwa Łysobyki, która trwała do 1965r. ( od listopada 1965r. Jeziorzany). Miasto założone w 1498r. „ miało w herbie przednią połowę byka jako herb mówiący, w prawo zwróconą”. Druga połowa miasta, założonego w 1533r. używała innej pieczęci. „W herbie wyobrażony był leżący byk, jako herb mówiący, a nad nim Nałęcz (chusta) Zbąskich przez parobka trzymany. W otoku napis, zniszczony, : Civitas…….. „. Zupełnie niedawno w Archiwum Akt Dawnych odnalazłam dokument z 1809r. z odbitą pieczęcią – w otoku tej pieczęci widnieje nazwa Łukaszow Civitas (miasto Łukasza) i data: +M+D+XXX+III+ To jest rzymskie 1533. W herbie tej pieczęci można dostrzec leżącego byka i postać trzymającą coś (nałęczkę, czyli chustę), co powiewa nad bykiem? Odcisk pieczęci wskazuje, że aż do XIX w. urzędnik reprezentujący właściciela miasta używał pieczęci nawiązującej do fundatora miasta Łukasza Zbąskiego.

W dokumencie widnieje podpis wójta Pudelskiego. Miasto Łysobyki było lokowane na prawie magdeburskim, ale było własnością prywatną wielu rodzin magnackich, w zależności kto był właścicielem miasta. Władze miasta to burmistrz wybierany przez mieszczan, ale był też urzędnik zwany wójtem, który w imieniu właściciela miasta zbierał np. podatki, opłaty sądowe, itp., część z tego co zebrał, zatrzymywał dla siebie jako wynagrodzenie. Wójta powoływał właściciel miasta.

Od 1533r. do 1662r. miasto jest w rękach rodu Zbąskich, potomków Łukasza. Po 1662r. Łysobyki przechodzą w ręce różnych rodów magnackich. Od 1798 do 1801r. miasto należy do Prota Potockiego, ale po jego bankructwie przechodzi na własność rządową. W 1829r. Łysobyki dzierżawi Gumowski, od 1847r. Terlecki, potem w posiadanie miasta wchodzą Przanowscy i Kuszllowie.

Na zdjęciu dokument z odciśniętą pieczęcią, w której widnieje nazwa Łukaszow , na drugiej fotografii odcisk tej pieczęci.

Dodaj komentarz